Այս տարի Ադրբեջանում կայանալիք ՄԱԿ-ի Կլիմայի փոփոխության կոնֆերանսի 29-րդ գագաթնաժողովի՝ COP29-ի շրջանակում պատրաստվում է նոյեմբերի 15-ը «խաղաղության օր» հռչակել՝ հակամարտող երկրներին կոչ անելով վայր դնել զենքերը: Այս մասին գրում է բրիտանական The Guardian պարբերականը՝ նկատելով, որ Բաքվին այս համատեքստում մեղադրում են կեղծավորության համար:
Ադրբեջանը նախագահելու է Cop29 գագաթնաժողովը, որը նոյեմբերի 11-ին կմեկնարկի Բաքվում և կշարունակվի երկու շաբաթ։ Միջոցառմանը մասնակցելու են կառավարությունների ղեկավարներ ամբողջ աշխարհից, և ամենայն հավանականությամբ կներկայացվեն ավելի քան 180 երկրներ:
Ադրբեջանը գագաթնաժողովի ընթացքում, ինչպես նաև դրա մեկնարից մեկ շաբաթ առաջ և ավարտից մեկ շաբաթվա ընթացքում կոչ է անելու հակամարտություններում ներգրավված բոլոր երկրներին վայր դնել զենքերը։ Բացի այդ, նոյեմբերի 15-ին կանցկացվի հատուկ «խաղաղության օր» :
Զինադադարի կոչի նախագիծը, որն արտահոսքի արդյունքում տեսել է The Guardian-ը, վկայում է որ Ադրբեջանն իրենց ներկայացնում է որպես խաղաղարար:
«Cop29-ը եզակի հնարավորություն է գտնելու ուղիներ դեպի կայուն խաղաղություն: Հակամարտությունները մեծացնում են ջերմոցային գազերի արտանետումները և խաթարում շրջակա միջավայրը՝ աղտոտելով հողը, ջուրը և օդը: Հակամարտությունների հետևանքով էկոհամակարգերին պատճառված ավերածությունները և աղտոտվածությունը վատթարացնում են կլիմայական փոփոխությունների հետ կապված իրավիճակը և խաթարում մոլորակը պաշտպանելու մեր ջանքերը»,- ասված է բանաձևի նախագծում։
Սակայն ակտիվիստները մատնանշում են մարդու իրավունքների հարցում Ադրբեջանի արձանագրած արդյունքները և Հայաստանի հետ վերջին պատերազմը: Ավելի քան 100,000 մարդ տեղահանվել է Լեռնային Ղարաբաղիցայն բանից հետո, երբ անցած սեպտեմբերին Ադրբեջանը սկսել է հարձակումը:
«COP29-ի շրջանակում զինադադարի գաղափարը խորապես ցինիկ PR հնարք է Ադրբեջանի կողմից, որը նպատակ ունի շեղել աշխարհի ուշադրությունն անցյալ տարի Լեռնային Ղարաբաղում տեղի ունեցած էթնիկ զտումներից: Եթե նախագահ Ալիևն իսկապես ցանկանում է օրինակ ծառայել, ապա մյուսներին կոչ է անելու փոխարեն, պետք է պարտավորվի… ազատ արձակել ավելի քան 300 քաղբանտարկյալներին, որոնց նա կալանավորել է մինչև CОP29-ի սկսվելը», -ասել է Unilever-ի նախկին ղեկավար, այժմ կլիմայի հարցերով ակտիվիստ և խաղաղության քարոզիչ Փոլ Փոլմանը:
Ադրբեջանի կառավարությունը մերժել է քննադատությունը։ COP29-ի հարցերով երկրի գլխավոր բանակցող Յալչին Ռաֆիևն ասել է. «Այս նախաձեռնությունը որևէ կապ չունի Հայաստանի հետ։ Այն, ինչ մենք ցանկանում ենք, ընդհանուր բնույթ է կրում: Մենք ուղղակի զինադադարի կոչ ենք անում. դա կապված չէ քաղաքական խնդիրների հետ»։