Հրապարակում ենք ՀՀ քաղաքացի Արմինե Համբարձումյանի բաց նամակն՝ ուղղված վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանին.
Դուք պարտավոր եք կարգի հրավիրել երկրից անտեղյակ քաղաքապետին ու իրեն ենթակա «թաղապետերին», ովքեր ըստ ինձ զբաղված են «թիթեռ նկարելով»:
Ինչպես հասկանում եմ, Երևանը դարձել է թմրանյութերի արտադրության «զավոդ», իսկ Կենտրոնը՝ գլխամաս: Երևանում օդի աղտոտվածության մակարդակը բազմակի անգամ գերազանցում է թույլատրելի սահմանաչափը, որն արդեն վտանգավոր է բնակիչների կյանքի և առողջության համար, կարող է առաջացնել քաղցկեղ, սրտի կանգ, սուր ալերգիկ ռեակցիա, շնչուղիների հիվանդություններ:
Կոնկրետ մեր բակում անտանելի օդ է, վառած յուղերի, ձեթի, գազի, թմրանյութերի, քիմիական նյութերի ու ծխի ծանր գարշահոտ, որն անտանելի է դարձրել մեր բնակպայմանները, հանգեցնում է ալերգիկ շոկի և սուր գլխացավերի, արյան ճնշման բարձրացման ընդհուպ մինչև քթից արյունահոսության: Այս հրապարակումս շտապ օգնության խնդրանք է՝ Երևանում առողջության և անվտանգության լուրջ խնդիրների լուծման համար, ինչպես նաև ուղղված է բարձրաձայնելու Կենտրոն վարչական շրջանի ղեկավար Պետրոս Պետոյանի, Երևանի քաղաքապետ Տիգրան Ավինյանի, ՀՀ Քաղաքաշինության, տեխնիկական և հրդեհային անվտանգության տեսչական մարմնի ղեկավար Գարեգին Խաչատրյանի անգործության մասին, ում բազմաթիվ դիմում-բողոքներ ենք ուղղել, սակայն որևէ էական արձագանք կամ միջամտություն չեն իրականացրել:
Ես խոսում եմ այս արդեն «հանցավոր» գործի մասին, քանի որ Երևանի քաղաքապետ Տիգրան Ավինյանը և Կենտրոն վարչական շրջանի ղեկավար Պետրոս Պետոյանը, կարծես թե, իրենց պաշտոններին վերաբերվում են անլուրջ՝ ասես խաղալով «Տուն-Տունիկ»: Պետրոսը փողոցներն ընկած անտենաներ է պոկում և մանկական հրճվանքով ինքն իրեն ծափ տալիս՝ կարծելով թե լուրջ գործով է զբաղված և թաղապետի ֆունկցիան սահմանափակվում է անտենա պոկելով և Ավինյանի կողքին քայլելով: Վերջերս տեղեկացա, որ մեր բակում ծանր յուղերի հոտին զուգահեռ զգալի է դարձել թմրանյութերի (մարիխուաննայի) հոտը բակում, և որպես ՀՀ քաղաքացի, ով մտահոգվում է իր ընտանիքի համար, կասկածներ ունեցա և դիմեցի պատկան մարմիններին՝ ստուգելու: Սակայն Պետրոս Պետոյանը և Տիգրան Ավինյանը խոչընդոտեցին ստուգմանը, ինչը լուրջ կասկածների տեղիք է տալիս: Պետրոս Պետոյանն ընդհանրապես տեղյակ չէ թե’ Կենտրոն վարչական շրջանի, թե’ կառուցվածքային ստորաբաժանումների աշխատանքային պարտականությունների մասին, նա ընդհանրապես իր տեղում չէ: Քանի որ նա անգամ տեղյակ չէ, որ Առևտրի և սպասարկման վարչության պարտականությունն է ստուգել, թե ինչ գոծունեությամբ են զբաղվում հանրային սննդի օբյեկտները, ում իրենք գործունեության թույլտվություն են տվել, ինչպես նաև նախքան գործունեության թույլտվություն տալը պարտավոր են ստուգել հանրային սննդի օբյեկտների թե’ տեղակայված համակարգերի, և թե’ ծավալած գործունեության համապատասխանությունը օրենսդրական պահանջներին:
Իմ ընտանիքը բնակվում է Կենտրոն վարչական շրջանում՝ Լալայան փողոց ի 57 հասցեում, որը գտնվում է Մաշտոցի պողոտա 29 և 31 շենքերի բակային տարածքում։ Վերջին երեք տարիների ընթացքում այս փոքր տարածքում բացվել են չորս հանրային սննդի օբյեկտներ, որոնք լրջորեն աղտոտում են օդը և ստեղծում թունավոր միջավայր։ Սույն թվականի հոկտեմբեր ամսից բակում և մեր տանը շնչելը դարձել է անհնար, անտանելի: Տնտեսվարող սուբյեկտներն անգամ ավտոտնակներն են վարձակալում՝ ծավալելով կասկածելի գործունեություն: Ցանկացած անձ, ով այցելում է մեր բակ և տուն, ապշած է մնում, թե ինչպես ենք գոյատևում առկա գարշահոտի պայմաններում: Այս բիզնեսները, կարծես, գործում են Հայաստանի քաղաքաշինության և անվտանգության կանոնակարգերի խախտմամբ, սակայն նրանց տրամադրվել են գործառնական թույլտվություններ ըստ իս կասկածելի հանգամանքներում։
Այս հաստատությունների օդափոխության համակարգերը թողարկում են յուղոտ ծուխ և թունավոր արտանետումներ, որոնք ուղղակիորեն արտանետվում են դեպի մեր բակը՝ վտանգելով բոլոր բնակիչների առողջությունը։ Այս ամբողջ գարշահոտը լցվում է մեր տուն և վտանգում իմ ընտանիքի կյանքը: Իմ ընտանիքը, որը չի կարող խուսափել այս աղտոտումից, ծանր տառապանքներ է կրում. Իմ հայրը, ով երրորդ կարգի հաշմանդամ է և քաղցկեղով հիվանդ, դժվարությամբ է շնչում։ Իմ մայրը, ով նույնպես ուռուցք ունի, բախվել է առողջության վատթարացման խնդրի հետ, ստիպված պետք է վիրահատություն կրի՝ քաղաքային իշխանությունների անտարբեր և անհաղորդ վերաբերմունքի պատճառով։ Իմ քույրը, ով ունի ծանր ալերգիա, տառապում է լիմֆահանգույցների բորբոքմամբ, այտուցմամբ և շնչառական դժվարություններով՝ թունավոր օդին մշտապես ենթարկվելու հետևանքով։ Ստիպված ենք լինում Շտապօգնություն կանչել, քանի որ այդ գարշահոտից նրա մոտ ձևավորվում է Կվինկեի այտուց: Սակայն չնայած քաղաքապետ Ավինյանին, Կենտրոն վարչական շրջանի ղեկավար Պետրոս Պետոյանին և այլ պատկան մարմիններին տեղյակ պահելուն, որևէ պատշաճ գործողություն չի ձեռնարկվել՝ խնդիրը լիարժեք կարգավորելու համար։
Որպես ՀՀ քաղաքացի, ես կարող եմ կասկածել, որ առկա են կոռուպցիոն ռիսկեր և տնտեսվարող սուբյեկտների հովանավորչություն: Այս խնդիրները ոչ միայն խախտում են Հայաստանի օրենքները (օրինակ՝ ՀՀ ՔԱՂԱՔԱՇԻՆՈՒԹՅԱՆ ՆԱԽԱՐԱՐԻ ՀՀՇՆ 31-01-2014 ՀՐԱՄԱՆԻ կետ 26, որը արգելում է վնասակար աղմուկն ու արտանետումները բնակելի տարածքների մոտ), այլև անտեսում են մարդու հիմնարար իրավունքներն ու արժեքները։ Բոլոր լուսանկարներն ու տեսանյութերը, որոնք փաստում են այս իրավիճակը, հասանելի են հետևյալ հղումով:
Սա ամբողջովին խայտառակություն է Երևանի կենտրոնի համար և, իմ կարծիքով, ուղղակի հանցագործություն քաղաքացիներին թունավորելու առումով՝ նախապատվությունը տալով տնտեսավարողների շահերին։ Իմ ընտանիքը այս տարածքում ապրում է արդեն 47 տարի և չպետք է ստիպված լինի դիմանալ այսպիսի անմարդկային պայմանների։ Որպես հայ, ես մտահոգվում եմ պատկան մարմինների պատասխանատվության բացակայությունից և քաղաքացիների առողջությունը առաջնահերթ չդարձնելու մոտեցումից։ Ես կցում եմ տեսանյութեր և հղումներ, որոնք ցույց են տալիս իրավիճակի լրջությունը։
Իմ ընտանիքը վտանգի տակ է, և ես բարձրաձայնում եմ Երևանի կենտրոնում տիրող այս խայտառակ վիճակի մասին։ Իմ ընտանիքի կյանքն ու բարեկեցությունը կախված են այս խախտումների անհապաղ հետաքննությունից, օրենքի կիրառությունից և մեղավորներին պատասխանատվության ենթարկելուց։ Երևանի քաղաքապետ Տիգրան Ավինյանը պետք է առաջնահերթություն տա քաղաքացիների բարեկեցությանը և անհապաղ քայլեր ձեռնարկի քաղաքում նվազագույն կենսապայմանները ապահովելու համար։
Աննախադեպ է անտեսել ժողովրդի ձայնը կամ ձեռնարկել գործողություններ, որոնք վնասում են հանրային առողջությանը. այդպիսի գործողությունները ոչ միայն անպատասխանատու են, այլև՝ հանցավոր։ Քաղաքացիներն իրավունք ունեն ապահով և առողջ շրջակա միջավայրի, իսկ ղեկավարությունը պարտավոր է ապահովել այդ իրավունքի իրականացումը։ Այս պատասխանատվությունների անտեսումը ոչ միայն խարխլում է հանրային վստահությունը, այլև վտանգում է քաղաքի ապագան։ Մենք կոչ ենք անում քաղաքապետին գործել Երևանի բնակիչների շահերից ելնելով՝ առանց ձգձգման։
Չնայած ինձ համար ակնհայտ է, որ Տիգրան Ավինյանը և Պետրոս Պետոյանը կարծես լուսնից ընկած լինեն, բոլորովին իրենց տեղում չեն և արհամարհում են քաղաքացիներին՝ ինչ-ինչ շահերից ելնելով (իմ կարծիքով)։
Հարգանքներով՝ ՀՀ քաղաքացի Արմինե Համբարձումյան